Onderzoeksprogramma naar levensloop, sociale zekerheid en arbeidsmarkt (Utrecht)
In 2006 ontvingen prof. mr. Frans Pennings (Rechtsgeleerdheid, leerstoel Arbeidsrecht en Sociaal Beleid) en prof. dr. J. Plantenga (Utrecht University School of Economics (USE), leerstoel Economics of the Welfare State) een subsidie van Instituut Gak voor een onderzoeksprogramma naar levensloop, sociale zekerheid en arbeidsmarkt. Zeven onderzoekers werken aan de uitvoering van het programma.
Op 17 november 2006 vond de Startconferentie ‘Levenslopen, sociale zekerheid en arbeidsmarkt’ plaats in Utrecht.
De levensloop wordt gezien als een belangrijk referentiepunt in het debat omtrent de modernisering van sociale zekerheid. Levenslooparrangementen openen de mogelijkheid om een minder scherp onderscheid te maken tussen zelfgekozen en externe risico’s, passen in een knowledge based society en bieden ruimte aan diversiteit. Ook beogen levenslooparrangementen een positief effect te hebben op arbeidsmarktparticipatie, juist door af en toe een periode van non-participatie in te lassen. In dit onderzoeksprogramma worden de aanspraken van (feitelijke en potentiële) levenslooparrangementen nader onderzocht. Meer concreet wordt nagegaan welk gebruik wordt gemaakt van de bestaande levenslooparrangementen, welke behoeften er bestaan aan nieuwe regelingen, wat de juridische mogelijkheden zijn van levenslooparrangementen in de wettelijke en contractuele sociale zekerheid en wat de te verwachten gedragseffecten zijn. Uitgangspunt daarbij is de moderne mobiele werknemer, die werken, zorgen en leren tracht te combineren in een flexibele arbeidsmarkt, die meer en meer wordt bepaald door internationale wet- en regelgeving.
Onderzoekers
Project 1
Levenslooparrangementen in de wettelijke en contractuele sociale zekerheid
Susanne E. Heeger-Hertter (afdeling Internationaal, Sociaal en Economisch Publiekrecht). Susanne is jurist. Haar project leidde tot een promotie op 27 november 2012.
Daniel Possenriede MSc (Utrecht University School of Economics (USE)) Daniel is econoom. Hij is in september 2008 met zijn onderzoek begonnen.
Project 2
Levenslooparrangementen in het licht van Europese en internationale normen
Kim Hermans (afdeling Internationaal, Sociaal en Economisch Publiekrecht). Kim is jurist en bestuurskundige. Zij is sinds 2007 bezig met haar onderzoek en hoopt op 28 februari 2014 te promoveren.
Project 3
Levenslooparrangementen en mobiliteit
Caroline G.M. de Groot (afdeling Internationaal, Sociaal en Economisch Publiekrecht). Caroline is jurist. Zij is in september 2007 met het project gestart. Eind 2014 hoopt ze op dit onderzoek te promoveren
Thomas M. van Huizen (Utrecht University School of Economics (USE)) Thomas is econoom en is per september 2007 op het project aangesteld. In april 2012 is hij op dit onderzoek gepromoveerd.
Onderzoeksprogramma De invloed van het internationale en Europese recht
op de Nederlandse sociale zekerheid (Tilburg)
Het onderzoeksprogramma ‘De invloed van het internationale en Europese recht op de Nederlandse sociale zekerheid’, gestart in 2006, wordt gefinancierd door de Instituut Gak.
Europees en internationaal recht en beleid hebben de afgelopen decennia in toenemende mate invloed gekregen op de sociale zekerheid. ‘Europa’ oefent bijvoorbeeld grote druk uit op regeringen om hun socialezekerheidsregelingen zo vorm te geven dat ze de re-integratie naar werk bevorderen. Ook andere internationale organisaties dan de EU, met name de Raad van Europa en deInternationaleArbeidsorganisatie, beïnvloeden nationale socialezekerheidsstelsels.
In dit programma wordt de invloed van het internationale en Europese recht op het Nederlandse socialezekerheidsrecht vanuit verschillende dimensies onderzocht.
Het programma is uitgewerkt in drie projecten:
1. Bevordering van sociale coherentie en ontwikkeling van internationale normen
Nagegaan wordt welke rol de sociale zekerheidsverdragen spelen in verschillende EU-lidstaten en in hoeverre de internationale normen de sociale coherentie binnen de EU zouden kunnen vergroten.
2. Mogelijkheden en beperkingen die Europese en internationale normen bieden voor de ontwikkeling van de Nederlandse sociale zekerheid.
In dit onderzoek wordt de verhouding van Nederlands socialezekerheidsrecht tot Europees en internationaal recht vastgesteld. Meer in het bijzonder wordt getoetst in hoeverre Europese en internationale normen mogelijkheid laten voor vernieuwde en vernieuwende onderdelen van sociale zekerheid.
Dit onderzoek is uitgevoerd door Barbara Hofman. Eind 2013 zal haar boedk verschijnen.
3. Gevolgen van de modernisering van het socialezekerheidsstelsel bij grensoverschrijdend verkeer
Het Nederlandse stelsel wordt momenteel gemoderniseerd zonder veel oog voor de praktische consequenties in grensoverschrijdende situaties. Van belang is daarom om na te gaan welke effecten recente ontwikkelingen in de sociale zekerheid (vergroting eigen verantwoordelijkheid; privatisering en dergelijke) hebben in grensoverschrijdende situaties.
Op het derde project werkt de onderzoekster Saskia Montebovi. Zij hoopt het project eind 2014 af te ronden.
